GABRYŚ

forma żeńska równa formalnie męskiej: Gabryś

forma żeńska z sufiksem –owa, -ina/-yna: Gabrysiowa

forma żeńska z sufiksem –ówna, -anka: Gabrysiówna

inne: Gabryśka

komentarz: Formant -owa tworzy nazwiska odmężowskie, zaś formant -ówna odojcowskie. Obecnie nazwiska w takim kształcie kobiety używają zwyczajowo. Natomiast nazwiska odmężowskie z formantem -ka znane są w języku mówionym.

• Gabryś, Gabrysz, Gabrys RymNPol I 209-211
• Franciscum Gabris 1596 AntrP I 492
• Gabriss 1621 AntrP I 491-492
• Patrina Hedvigis Gabryszowa a Ciarnow 1627 AntrP I 491-492
• Gabrysz 1633 AntrP I 491-492
• Jędrzej Gabryś 1660 AntrP I 491-492
• Catharina Gabriska 1688 AntrP I 491-492
• Hedvigis Gabryssowa 1692 AntrP I 491-492
• Jan Gabris 1732 AntrP I 491-492
• Hedwig Gabrisch 1876 NOpol 137

• od wyrazu pospolitego
  • przezwiskowe
    Gabryś, od ap. gabryś
• od nazwy własnej
  • odimienne
    lub Gabr-yś, postać skrócona od im. Gabriel poch. hebrajskiego (: hebr. gaberi 'mąż, wojownik' i el 'Bóg', ICh)

• derywowane
• z sufiksem
  Gabr-yś
• niederywowane
lub Gabryś < ap. gabryś

Gabrysz, Gabrys, Gawryś, Gawrys

Warianty Gabrysz, Gabrys nawiązują do postaci zdrobnień z obocznym suf. -ysz -ys. Odmianki Gawryś, Gawrys (zob.) wiążą się z adaptacją im. Gabriel jako Gawrzyjał.

• Niemcy / liczba wystąpień: 752 / źródło: http://legacy.stoepel.net/en/Default.aspx
• USA / liczba wystąpień: 417 / źródło: http://britishsurnames.co.uk/surname/gabrys/stats
• Francja / liczba wystąpień: 149 / źródło: http://www.journaldesfemmes.com/nom-de-famille/nom/90098/gabrys.shtml
• Belgia / liczba wystąpień: 60 / źródło: https://familienaam.be/Gabrys
• Szwecja / liczba wystąpień: 16 / źródło: https://www.scb.se/en/finding-statistics/sverige-i-siffror/namesearch/Search/?nameSearchInput=Gabrys
• Australia / liczba wystąpień: 15 / źródło: http://britishsurnames.co.uk/surname/gabrys/stats
• Norwegia / liczba wystąpień: 11 / źródło: http://www.ssb.no/navn
• Szwajcaria / liczba wystąpień: 5 / źródło: http://www.verwandt.ch/
• Czechy / liczba wystąpień: 4 / źródło: https://www.kdejsme.cz/prijmeni/Gabry%C5%9B/hustota/

Wśród nazwisk motywowanych przez imiona staropolskie i chrześcijańskie wyróżnić można dwie podstawowe grupy: 1) formalnie równe pełnym lub skróconym, zdrobniałym formom imion, 2) powstałe od różnych imion w drodze derywacji słowotwórczej lub paradygmatycznej. Często nie można jednoznacznie stwierdzić czy mamy do czynienia z transonimizacją (przejściem z kategorii imion do kategorii nazwisk) czy z utworzeniem nazwiska w drodze derywacji. Podstawami tego typu nazwisk są najczęściej pełne i zdrobniałe imiona chrześcijańskie, rzadziej pełne lub skrócone imiona staropolskie. Nazwiska formalnie równe pełnym lub zdrobniałym formom imion wywodzą się z deskrypcji imię + imię, przy czym imię występujące na drugim miejscu stawało się potencjalnym nazwiskiem niezależnie od tego, czy pełniło pierwotnie funkcję drugiego imienia, patronimu czy zdrobniałej, spieszczonej formy pełnego imienia. oza granicami Polski w formie Gabrys (bez znaku diakrytycznego), Gabrysch (oddanie -ś jako -sch).

• por. DFD: Gabriel
• por. DMNES: Gabriel
• por. ISD: Gabriel

• K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny / rok: 1999/ tom: I
• D. Lech, Nazwy osobowe dziewiętnastowiecznych mieszkańców Opola / rok: 2004
• Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku / rok: 2007/ tom: I