SZEWCZUK

Ogólna liczba: 4093

Kobiety: 2078

Mężczyźni: 2015

Ranga: 1210

Województwa
  1. LUBELSKIE / 1319
  2. DOLNOŚLĄSKIE / 530
  3. MAZOWIECKIE / 505
  4. ZACHODNIOPOMORSKIE / 224
  5. OPOLSKIE / 214
  6. POMORSKIE / 211
  7. ŚLĄSKIE / 196
  8. KUJAWSKO-POMORSKIE / 182
  9. LUBUSKIE / 159
  10. WARMIŃSKO-MAZURSKIE / 145
  11. PODLASKIE / 122
  12. WIELKOPOLSKIE / 84
  13. PODKARPACKIE / 77
  14. MAŁOPOLSKIE / 57
  15. ŁÓDZKIE / 40
  16. ŚWIĘTOKRZYSKIE / 28
Powiaty:
  1. ZAMOJSKI / 245
  2. ZAMOŚĆ / 182
  3. M.ST.WARSZAWA / 179
  4. BIALSKI / 167
  5. ŁOSICKI / 150
  6. CHEŁMSKI / 114
  7. HRUBIESZOWSKI / 110
  8. TOMASZOWSKI / 108
  9. LUBLIN / 95
  10. BIAŁA PODLASKA / 92
  11. WROCŁAW / 88
  12. CHEŁM / 85
  13. BRZESKI / 71
  14. SZCZECIN / 62
  15. BIAŁYSTOK / 45
  16. ŻAGAŃSKI / 44
Gminy:
  1. M. ZAMOŚĆ / 182
  2. ZAMOŚĆ / 108
  3. M. LUBLIN / 95
  4. M. BIAŁA PODLASKA / 92
  5. M. CHEŁM / 85
  6. PLATERÓW / 71
  7. M. SZCZECIN / 62
  8. JANÓW PODLASKI / 53
  9. M. BIAŁYSTOK / 45
  10. DOROHUSK / 41
  11. OŁAWA / 39
  12. ADAMÓW / 38
  13. SITNO / 38
  14. ŁOSICE / 38
  15. RACHANIE / 37
  16. KONSTANTYNÓW / 36

forma żeńska równa formalnie męskiej: Szewczuk

forma żeńska z sufiksem –owa, -ina/-yna: Szewczukowa

forma żeńska z sufiksem –ówna, -anka: Szewczukówna

komentarz: Formant -owa tworzy nazwiska odmężowskie, zaś formant -ówna odojcowskie. Obecnie nazwiska w takim kształcie kobiety używają zwyczajowo.

  • Iwan Szewczuk 1662 AntrP V 26
  • Agnete Szewczukówna 1742 AntrP V 26
  • Antonius Szewczuk 1749 AntrP V 26
  • Wieś Słobódka, parafia Borszczów, Marianna Szewczukowa 1799 AntrP V 26
  • Banach Szewczuk XVIII / XIX NBrań 382
  • Szewczuk XX RymNPol II 537

  • od wyrazu pospolitego
    • odzawodowe
      Szewcz-uk, od n. os. Szewc, zob. {sl}Szewc{el}

  • derywowane
    • z sufiksem
      Szewcz-uk, z suf. -uk, pochodzenia wschodniosłowiańskiego, w funkcji patronimicznej

Nazwiska motywowane przezwiskami charakteryzującymi stanowią najliczniejszą grupę polskich nazwisk. W funkcji przezwiska, później spetryfikowanego w nazwisko, mógł wystąpić niemal każdy wyraz pospolity mający samodzielne znaczenie. Mogła tu działać kreacja metaforyczna, metonimiczna, za pomocą epitetu oraz charakterystyki poprzez zawód, stanowisko, pełnioną funkcję. Współczesne nazwiska odapelatywne od charakteryzujących przezwisk różnią się brakiem ekspresywności. Są one jednak dowodem na stosunki międzyludzkie, obserwację świata zewnętrznego i innych ludzi. Podstawę nominacji stanowiło porównanie człowieka do zwierząt, roślin, przedmiotów oraz charakterystyka odnosząca się do cech fizycznych, wyglądu, zachowania nazywanego. Wykorzystywane w tym procesie były apelatywy rzeczownikowe i przymiotnikowe najczęściej o negatywnym znaczeniu desygnacyjnym lub konotacyjnym, rzadziej – o znaczeniu pozytywnym. Są wśród tego typu nazwisk takie, które są formalnie równe wyrazom pospolitym – tworzone są w drodze onimizacji na płaszczyźnie przezwisk i przenoszone do kategorii nazwisk. Są też twory derywowane sufiksalnie oraz derywaty paradygmatyczne. Nie zawsze możliwe jest ustalenie podstawy i formantu – nazwiska mogą być wieloznaczne semantycznie i strukturalnie. Do tej grupy należą też nazwiska wskazujące na wykonywany zawód, stanowisko, godność, pełnioną funkcję. Od nazwisk od charakteryzujących przezwisk różni je brak przezwiskowości i ekspresji – tu odwoływano się bezpośrednio do znaczenia motywującego leksemu. Mamy więc przejście od deskrypcji określonej niepełnej do nazwiska, czyli np. ktoś był kowalem i nazywa się Kowal. Stawia to takie nazwiska w strefie przejściowej między apelatywem a nazwą własną. Proces ich powstawania opierał się na deskrypcji lub metonimii. Stosunkowo późno przezwiska charakteryzujące uległy petryfikacji w nazwiska. Przyjmuje się, ze dokonało się to najwcześniej w XVIII wieku. Stereotypowo nazwiska te nazywa się chłopskimi, gdyż najliczniej występowały w tej dawnej warstwie społecznej. W innych warstwach społecznych często podlegały „ulepszaniu” przez dodanie sufiksu –ski (i jego rozszerzeń) lub –icz (i jego rozszerzeń).

  • K. Rymut, Nazwiska Polaków. Słownik historyczno-etymologiczny / rok: 2001/ tom: II
  • P. Złotkowski, Antroponimia historyczna mieszczan i chłopów Brańska i okolic w ujęciu statycznym i dynamicznym / rok: 2017